Bij het vervangen van de banden (of complete wielen wanneer je twee setjes hebt) of het plaatsen van nieuwe wielen onder de auto, caravan, aanhanger of camper komt aardig wat kijken. Een goede voorbereiding maakt het makkelijker om zelf aan de slag te gaan. Heb je de wielen eenmaal op de auto zitten en de wielbouten met de hand of kruissleutel aangedraaid, dan komt er een belangrijk moment. Je moet de wielbouten met het juiste aanhaalmoment vastzetten. Maar wat is het juiste aanhaalmoment van de wielbouten en is daar eigenlijk wel een vaste regel voor?
Er is géén vast aanhaalmoment voor wielbouten
Het ideale wielbouten aanhaalmoment bestaat niet. Het aanhaalmoment van wielbouten is afhankelijk van het voertuig, de velg en de bout zelf. Je kunt het juiste aanhaalmoment voor de wielbouten van jouw voertuig of aanhanger vinden in het instructieboekje. Let echter goed op, want ook hier is een valkuil. De waardes die in het instructieboekje staan, gelden namelijk uitsluitend voor de originele velgen en wielbouten. Heb je een oudere auto, dan zal je snel zien dat die originele onderdelen de tand des tijds niet overleefd hebben.
Er zijn twee standaardwaardes die je kunt gebruiken als uitgangspunt wanneer je het instructieboekje niet meer hebt of het jezelf makkelijk wilt maken:
Aanhaalmoment wielbouten stalen velgen: 90 Nm
Aanhaalmoment wielbouten aluminium velgen: 120 Nm
Let erop dat dit algemene richtlijnen zijn, géén waardes die opgaan voor elke velg en elk model.
Nm staat voor Newtonmeters en drukt de kracht uit waarmee de wielbout vastgezet wordt. Hiervoor heb je een momentsleutel nodig. Door het handvat linksom te draaien, verhoog je het moment. Op de momentsleutel kun je exact aflezen op hoeveel Nm de sleutel ingesteld is door te kijken naar de schaalverdeling. Een tip van ons; zet na gebruik de momentsleutel op de zwakste stand. Op die manier gaat de momentsleutel langer mee omdat de veer in de sleutel niet maandenlang onnodig op druk blijft staan.
Een te hoog of een te laag aanhaalmoment; wat is het risico?
Bij een te laag aanhaalmoment voor de wielbouten kan de velg gaan trillen, wat kan zorgen voor vervelende geluiden tijdens het rijden. Ook kan dit er uiteindelijk voor zorgen dat de wielbout loskomt en verloren gaat. Dit kan ervoor zorgen dat het wiel van de auto of caravan komt tijdens het rijden. Opzettelijk een te hoog aanhaalmoment kiezen is overigens ook niet verstandig. Je kunt de wielbout kapot draaien, de velg beschadigen óf de wielbout zo strak aandraaien dat je deze nooit meer los kunt krijgen.
Aanhaalmoment wielbouten aanhanger, auto, camper of caravan?
Het aanhaalmoment voor de wielbouten van de auto, camper, caravan en auto zijn gelijk; het is namelijk afhankelijk van de velg die gebruikt wordt, niet van het voertuig. Bij een vrachtwagen ligt het aanhaalmoment overigens vele malen hoger; hier mag je rekenen op een aanhaalmoment van ongeveer 600 Nm bij zowel stalen als lichtmetalen velgen. Ook hier geldt dat het verstandig is om de aangeraden waardes van de fabrikant te volgen.
Eenmaal het juiste aanhaalmoment bepaalt; ben ik nu klaar?
Het juiste aanhaalmoment voor de wielbouten is belangrijk. Helaas ben je niet in één keer klaar. Wanneer de velg bevestigd is en je gaat rijden, kunnen de bouten en velgen nog iets bewegen; bijvoorbeeld omdat het wiel een paar millimeter scheef stond tijdens het aantrekken van de wielbouten. Daarom wordt standaard aangeraden om na de eerste 100 tot 150 kilometer de wielbouten nog eens na te trekken. Ook dit doe je met de momentsleutel, die op het juiste aanhaalmoment ingesteld is.
Maakt de volgorde nog uit?
Ja, om de wielen zo goed mogelijk vast te zetten, werk je altijd in de volgorde van een kruis. Nummer de gaten in de velg in je hoofd voor het gemak van 1 tot en met 4 of 5, afhankelijk van het soort velg. Heb je vier gaten, dan is de correcte volgorde: 1, 3, 2, 4. Heb je vijf gaten, dan is de correcte volgorde 1, 3, 5, 2, 4. Hierbij is het onbelangrijk welk gat als nummer 1 gekozen wordt.
Zet je de wielbouten op deze manier vast, dan is de kans optimaal dat het wiel in de correcte positie op de auto geplaatst wordt en het aanhaalmoment van de wielbouten ook perfect is en zal blijven.