Als je geïnteresseerd bent in het kopen van een elektrische of hybride auto, heb je misschien al gehoord over regeneratief remmen. Maar wat houdt deze term in, en hoe is het om in een auto met dit systeem te rijden? Lees verder om alles te weten te komen wat je moet weten.
Wat is regeneratief remmen?
Regeneratief remmen zet de kinetische energie van je auto om in elektriciteit om de batterij op te laden en de efficiëntie te verhogen. Bewegende voertuigen hebben veel kinetische energie, en wanneer er wordt geremd om de auto af te remmen, moet al die kinetische energie ergens naartoe. Wanneer je het rempedaal intrapt, duwt de hydraulische vloeistof de remblokken tegen de remschijven op elk wiel. De resulterende wrijving remt de auto af, waarbij warmte vrijkomt en het materiaal van de remblokken en remschijven slijt. Regeneratief remmen is een manier om de energie die verloren gaat bij het afremmen van een auto te gebruiken om de batterijen van de auto op te laden.
Regeneratieve remsystemen zijn gebruikelijk op veel moderne auto's. Bij benzine- en dieselmodellen wordt het gebruikt om de batterij op te laden die verschillende hulpsystemen in de auto aandrijft, wat minder werk voor de motor en dus minder brandstofverbruik betekent. In deze auto's is het systeem vrijwel onmerkbaar voor de bestuurder, maar in hybride en elektrische auto's speelt regeneratief remmen een actievere en duidelijkere rol. In deze modellen kan remregeneratie helpen bij het opladen van de tractiebatterij die de auto rechtstreeks aandrijft.
De elektromotor in uw hybride of elektrische auto werkt in twee richtingen - één om de wielen aan te drijven en de auto te laten rijden, en de andere om de accu op te laden. Wanneer u uw voet van het gaspedaal haalt en op de rem trapt, wisselt de motor van richting en begint energie terug naar de batterij te stromen. Als dit proces begint, voel je dat de auto langzamer gaat rijden. Het is een ander gevoel in iedere auto die deze functie heeft, omdat fabrikanten het systeem kunnen programmeren. Alle auto's hebben nog steeds normale remmen, dus als je het pedaal hard genoeg intrapt, zal het hydraulische systeem ingrijpen om je snel tot stilstand te brengen (afhankelijk van je snelheid). Nogmaals, verschillende auto's zullen verschillende hoeveelheden kracht op het pedaal nodig hebben om de remmen in werking te laten treden.
Werking regeneratief remmen
Om regeneratief remmen te evalueren, moeten we naar twee verschillende parameters kijken: efficiëntie en effectiviteit. Hoewel ze hetzelfde klinken, zijn ze toch verschillend. Efficiëntie verwijst naar hoe goed regeneratief remmen de 'verloren' energie van het remmen opvangt. Gaat er veel energie verloren in de vorm van warmte, of wordt al die kinetische energie weer omgezet in opgeslagen energie? De efficiëntie van het regeneratieve remproces varieert, maar ligt vaak in de buurt van de 60-70%. Dit betekent niet dat je actieradius van 100 kilometer naar 170 kilometer stijgt. Het betekent alleen dat 70% van de kinetische energie die verloren gaat tijdens het remmen, later weer kan worden omgezet in versnelling. De effectiviteit van regeneratief remmen heeft daarentegen betrekking op hoe groot de impact ervan is. Vergroot het de actieradius meetbaar, of merk je er niet veel van? De effectiviteit van regeneratief remmen varieert aanzienlijk op basis van factoren zoals rijomstandigheden, terrein en voertuiggrootte.
De rijomstandigheden hebben een grote invloed. Je zult zien dat regeneratief remmen veel effectiever is in stop-and-go stadsverkeer dan in woon-werkverkeer op de snelweg. Dit is logisch, want als je vaak remt, zul je veel meer energie terugwinnen dan wanneer je urenlang rijdt zonder het rempedaal aan te raken. Ook het terrein speelt hierbij een grote rol: bergop rijden geeft je niet veel kans om te remmen, maar bergaf rijden zal een veel grotere hoeveelheid energie terugwinnen door de lange remperiodes. Op lange afdalingen kan bijna constant gebruik worden gemaakt van regeneratief remmen om de snelheid te regelen terwijl de batterij voortdurend wordt opgeladen.
De grootte van het voertuig is wellicht de belangrijkste factor in de effectiviteit van regeneratief remmen om de eenvoudige reden dat zwaardere voertuigen veel meer momentum en kinetische energie hebben. Een vergelijking is moeilijk te maken, maar een aantal Tesla-rijders hebben hun data teruggekoppeld met behulp van tracking apps. En daarvan leren we dat de effectiviteit tussen de 15% en 30 % schommelt. Dit zou de actieradius van een auto van 100 kilometer effectief verhogen tot bijvoorbeeld 130 kilometer.
Hoe voelt regeneratief remmen aan?
Er zijn veel auto's met regeneratief remmen, en ze voelen allemaal een beetje anders aan. In de meeste elektrische auto's kunt je zelfs het gevoel aanpassen aan de eigen voorkeur.
Als je zoveel mogelijk verloren energie wilt oogsten, kun je het op de maximumstand zetten, of als je een hekel hebt aan het gevoel van de auto die zichzelf afremt, kun je het uitzetten. In de meeste gevallen zullen de remlichten van de auto gaan branden als de auto snel vertraagt, zelfs als je het rempedaal niet eens aanraakt. Sommige auto's hebben zelfs een automatisch cruise control systeem dat gebruik maakt van remregeneratie.
De voorligger wordt door sensoren in de gaten gehouden en de remregeneratie wordt gebruikt om de snelheid van de auto aan te passen. Bij veel elektrische auto’s voelt het -wanneer je het pedaal helemaal loslaat- alsof je je voet stevig op de rem hebt staan. Dit wordt vaak aangeduid als rijden met één pedaal, omdat je je rechtervoet moet moduleren om te versnellen en te vertragen, in plaats van deze te wisselen tussen het rem- en het gaspedaal.
In de Nissan Leaf wordt dit het e-Pedal genoemd en kan het worden in- en uitgeschakeld met een knop op het dashboard. In de Kia e-Niro zijn er knoppen achter het stuurwiel die vier verschillende terugwinningsstanden mogelijk maken. Maar in andere modellen is de regeneratieve kracht niet erg sterk. Regeneratief remmen heeft meestal een nadelig effect op het gevoel in het rempedaal, dus het is even wennen - vooral als je het overgangspunt tussen het regeneratieve remmen en het hydraulische remsysteem hebt gevonden.
Tot slot
Regeneratief remmen heeft niet alleen een positief effect op de actieradius, maar het zorgt ook voor minder slijtage aan de remmen. De bijdrage van autoslijtage aan de totale fijnstof emissie in Nederland is circa 10%, waarvan naar schatting 20% van remslijtage afkomstig is.
In Nederland wordt jaarlijks zo’n 40.700 ton fijnstof uitgestoten, dus er kan tot 800 ton aan fijnstof uit de lucht gehaald worden. Dus niet alleen goed voor je portemonnee, maar ook voor de gezondheid!