Auto's uit het SUV-segment worden vaak verward met terreinwagens, ondanks dat deze auto's weinig met elkaar gemeen hebben. Hoe een typische terreinwagen onderscheiden van een SUV ?
In de VS hebben we te maken met een interessante situatie. Meer dan 90% van de auto's die daar "terreinwagen" worden genoemd is niet eens uitgerust met vierwielaandrijving. Sommige versies van de Jeep Grand Cherokee, een auto die wordt gezien als een typische terreinwagen, zijn hier niet mee uitgerust. Sterker nog, auto's met een 4x4-aandrijving zijn in meerderheid niet uitgerust met een terreinreductie of een tussenasblokkade van de 4x4-aandrijving (de genoemde Jeep Grand Cherokee is ook verkrijgbaar in dergelijke versies). Dezelfde modellen worden vaak al gedefinieerd als terreinwagen als ze in Europa worden verkocht.
Bijna alle auto's met het uiterlijk van een terreinwagen die in Europa worden verkocht (terreinachtige wagens uit het SUV-segment en terreinwagens) zijn uitgerust met een 4x4-aandrijving. Vergeet echter niet dat je met een auto van het type SUV geen gekke dingen kunnen doen in het terrein.
Verder hebben de kleinere terreinachtige wagens uit het segment van de stadscrossovers en de compacte crossovers meestal een versie met aandrijving van twee assen en een versie met aandrijving van één as. Het is makkelijk om hierin het spoor bijster te raken, nietwaar? Hieronder bespreken wij de belangrijkste verschillen in de bouw van deze auto's.
Veel auto's met vierwielaandrijving hebben geen terreinreductie (foto Nissan).
Hoe een terreinwagen van een SUV onderscheiden?
Basisverschillen:
- een terreinwagen moet zijn uitgerust met een terreinreductie (dit zijn terreinversnellingen die de snelheid in iedere versnelling met de helft verminderen – hiermee wordt het makkelijker om hindernissen te nemen, bv. modder of zand);
- een terreinwagen moet beschikken over een volledige tussenasblokkade (als hij deze niet heeft, kan het offroadrijden leiden tot beschadiging van de aandrijflijn);
- een terreinwagen heeft geen dwarse motor (het is niet mogelijk om een reductie te monteren bij een dergelijke constructie).
worden bediend. Het is voldoende om te zoeken naar de betreffende hendel of schakelaar in de cabine. Als die er niet zijn, hebben we te maken met een nepterreinwagen.
Een auto die geen terreinwagen is mag niet rijden over rotsen en door water dat hoger staat dan de ruimte onder de auto. Het rijden in de "gewone" eerste versnelling is dan sowieso te snel en kan beschadiging van de koppeling (verbranding) veroorzaken bij handbediende versnellingsbakken.
Veel auto's met vierwielaandrijving zijn alleen uitgerust met een pseudo tussenasblokkade van de 4x4-aandrijving en beschikken niet over een reductie. Dit geldt onder andere voor:
• Land-Rover Freelander II
• Jeep Patriot/Compass
• Toyota RAV4 derde generatie
• Nissan X-Trail
Deze blokkade wordt uitgevoerd met behulp van een multi-plate slipkoppeling en is onvolledig. Deze oplossing biedt geen garantie voor volledige blokkering bij grote belastingen die op kunnen treden tijdens het rijden over zand of modder.
Verder kunnen we ook auto's noemen die een reductie hebben maar niet zijn uitgerust met een volledige tussenasblokkade van de 4x4-aandrijving:
• Mercedes ML eerste generatie
• Subaru Forester met de handmatige versnellingsbak
Bovenstaande auto's worden gerekend tot de terreinachtige wagens (auto's van het type SUV horen in dit segment). In de meeste terreinachtige auto's komt geen schakelaar of hendel voor die directe besturing van het aandrijfsysteem mogelijk maakt, bv. in het geval van de Haldex-koppeling.
Met auto's van het type SUV kun je beter niet in zwaardere terreinen rijden.
Constructie draagframe
Verschillen tussen terreinwagens en SUV's vinden we niet alleen in het aandrijfmechanisme. Bij terreinwagens hebben we te maken met een ondersteunende langsligger die meestal is gescheiden van de carrosserie, maar het komt ook voor dat hij eraan is vastgelast. De constructie van nepterreinwagens (en dus ook van SUV's) berust op bodemplaten van personenauto's.
Terreinwagens hebben een aanzienlijk stijvere cabine en carrosserie dan terreinachtige wagens, zowel met betrekking tot de buigstijfheid als de torsiestijfheid. Offroadrijden met een auto zonder steunframe kan het barsten van de bodemplaat veroorzaken, en zelfs beschadiging van de lassen van de carrosserie. Dit is een volgende reden waarom het niet mogelijk is om met een SUV het terrein in te gaan.
Ophanging en motor
Terreinwagens hebben een aanzienlijk stuggere ophanging met een grote veerweg die veel duurzamer is en het mogelijk maakt te rijden over slechte wegen en buiten wegen. De ophanging van nepterreinwagens doet denken aan die van personenauto's. Bij extreem offroadrijden kunnen de stabilisatorstangen en draagarmen barsten of verbuigen. Ook de motor van een terreinwagen is totaal anders gebouwd:
- het smeersysteem is geschikt om in verschillende posities te werken, o.a. bij steile klimmen en afdalingen;
- het koelsysteem heeft een aanzienlijk hogere capaciteit – het houdt de juiste temperatuur in stand tijdens lange ritten met een lage snelheid en een hoge motorbelasting;
- hij beschikt ook over oplossingen die beschermen tegen overstroming: een intakesysteem dat aanzuigen van water door de motor bemoeilijkt; hoge plaatsing van motoruitrusting die gevoelig is voor water, en motoruitrusting die bestand is tegen water.
De aandrijflijn in terreinwagens (tussenbak, koppeling, asdifferentiëlen, assen, kruiskoppelingen, aandrijfassen) is sterk, geschikt om grote draaimomenten over te dragen bij lage snelheden en beveiligd tegen water en contact met de oppervlakte (met behulp van ondersteunende langsliggers). Ook de elektronische en elektrische installaties, inclusief besturing, sensoren en actuatoren zijn bestand tegen water.
Het is interessant om te zien dat de prijzen van terreinwagens en SUV's van dezelfde klasse en grootte vergelijkbaar zijn, ondanks de grote constructieverschillen.
De gevoelige elementen van terreinwagens zijn bestand tegen overstroming met vloeistoffen (foto P. Stańczak).
Verschillen in het rijden met terreinwagens en SUV's
Het rijden met een terreinwagen verschilt van het rijden met een SUV. Dit heeft te maken met het vierwielaandrijvingsysteem, de verdeling van de massa van de auto over de assen en de afstelling van de ophanging en de bouw.
De motoren en versnellingsbakken in SUV's zijn meestal dwars op de vooras van de auto geplaatst. Hierdoor is de voorkant van de auto bijna twee keer zo zwaar als de achterkant. In de meeste personenauto's met voorwielaandrijving kon deze situatie ook voor. Deze massaverdeling over de assen en de vierwielaandrijving die wordt uitgevoerd door automatische extra aandrijving van de achteras veroorzaakt onderstuur van de auto. De auto rijdt dan hetzelfde als een personenauto met voorwielaandrijving.
SUV of terreinwagen – de keuze is aan de klant
Hetzelfde automodel kan een terreinwagen zijn of een auto uit het SUV-segment. Alles is afhankelijk van de aard van de uitrusting. Het is mogelijk om een auto te kopen met 4x4-aandrijving tussen de assen en reductie (terreinwagen) of een auto zonder deze oplossingen (de auto is geclassificeerd als SUV). Het gaat hierbij onder andere om de VW Touareg van de tweede generatie en de Mercedes ML van de tweede generatie.
Ben je de eigenaar van een terreinwagen of een SUV en weet je niet welke banden je moet kopen voor je auto? Neem contact op met de klantenservice van Oponeo. Wij helpen je bij de keuze van de juiste banden.
In het volgende artikel beschrijven wij de extra pakketten die beschikbaar zijn bij de aankoop van banden.
Bekijk ons aanbod aan 4x4-banden
Over de auteur:
Dariusz Wojdas – mgr ing. mechanica met specialiteit personenauto's, afgestudeerd aan de Technische Universiteit Śląsk, Technische Universiteit Opole en de Hogere Autoschool voor Officieren. Al meer dan 20 jaar gelicentieerd autorallycoureur, expert op het gebied van sportauto's, terreinwagens en auto's met 4x4-aandrijving (civiel, sportief, rally en militair).