De geschiedenis van Formule 1 gaat terug tot 1950 toen voor het eerst de volledige cyclus van Grand Prix-races werd georganiseerd en waarin de coureurs aan specifieke regels en technische eisen moesten voldoen. Degene die toen aan het eind van het seizoen het hoogste aantal punten had, werd wereldkampioen. Het was een tijd waarin de race werd gedomineerd door de fabrieksteams, die toegang hadden tot technologie waarmee de bolides gebouwd konden worden.
De geschiedenis van Formule 1 gaat terug tot 1950 toen voor het eerst de volledige cyclus van Grand Prix-races werd georganiseerd en waarin de coureurs aan specifieke regels en technische eisen moesten voldoen. Degene die toen aan het eind van het seizoen het hoogste aantal punten had, werd wereldkampioen. Het was een tijd waarin de race werd gedomineerd door de fabrieksteams, die toegang hadden tot technologie waarmee de bolides gebouwd konden worden.
Paradoxaal genoeg ging het in het begin helemaal niet over een zo snel mogelijke ontwikkeling van de techniek en won de eerste wereldkampioen Juan Manuel Fangio zijn titel in een vooroorlogse Alfa Romeo 158, daarbij moest hij zijn overwinningen delen met alleen zijn teamgenoot Giuseppe Fariną. De Alfa 158 was de eerste kampioen in de Formule 1 en de autoconstructie was op dat moment al 13 jaar oud.
Juan Manuel Fangio: 1956 Italiaanse Grand Prix (afb. Redbull.com)
De auto had bijna 400 pk, die overgebracht werd op het asfalt via niet al te grote banden. Toen al besteedde men in Formule 1 aandacht aan met wat voor soort banden geracet werd. Fangio gebruikte banden van Pirelli met de maten in inches 5.50 x 17 op de voorwielen en 7,00 x 18 op de achterwielen.
Met smalle banden konden geen hoge snelheden in de bochten gehaald worden, de Alfa 158, net als andere auto's uit die tijd, zouden helemaal geen kans hebben in vergelijking met de moderne sportwagens van nu. Dat waren tijden waarin de coureurs als echte helden beschouwd werden, die finishten gedrenkt in vieze olie en doorweekt van de regen, die gekatapulteerd werden op de rechte stukken met enorme snelheden in constructies die toen al enkele tientallen jaren oud waren.
In de jaren 1950 tot 1953 werden in de Formule 1 banden gebruikt van vier fabrikanten: Pirelli, Firestone, Dunlop en Englebert. Op het rubber van Pirelli werden toen de kampioenschappen gewonnen, en van de andere merken werden alleen met Firestone enkele races gewonnen. In 1954 werd de regelgeving veranderd en werden Continental en Avon toegestaan tot de koning van de motorsport.
Motoren in het midden het bredere banden
Aan het einde van de jaren '50 bleek dat de constructie van auto's met de motor aan de voorkant langzaam verouderd begon te raken. Races werden steeds meer gewonnen door auto's met de motor achter de rug van de coureur. Een betere gewichtsverdeling en vooral meer gewicht op de aangedreven achteras met andere aerodynamica en nieuwe regels. In de periode van 1958 tot 1965 nam Dunlop de voorhoede en werd zelfs een van de leveranciers van de koning der motorsporten.
Destijds werden de wielen steeds groter en de banden steeds breder. Technisch leken ze echter nog steeds op die van het vorige decennium. Aan het eind van de jaren '60 was een van de beste wagens de Lotus 49. Deze auto won 12 races en stond 23 keer op het podium, wat Lotus twee kampioentitels gaf in de fabrieksklasse in 1968 en 1970. De Lotus 49 gebruikte banden van Firestone en Dunlop afhankelijk van de periode.
Aanvankelijk in deze periode werden op de vooras 8 inch banden gebruikt die in een latere periode werden vervangen door rubber van 12 inch breed. Dit was ruim 30 cm breed en dus bijna twee keer breder dan het loopvlak waarmee Fangio zijn eerste titel in F1 won.
Slicks en de revolutie in grip
In 1971 verschenen in de F1 voor het eerst banden van het type slick, volledig zonder groeven. Gladde banden zorgen voor ideale grip op droog wegdek en zorgen voor de beste rondetijden, veruit beter presterend dan banden met een gegroefd loopvlak. Het is deze technologie die domineerde in de motorsport en tot op de dag van vandaag succesvol wordt gebruikt, echter in de Formule 1 was dat niet altijd zo.
Het was eind jaren '70, om precies te zijn 1978, toen Carlos Reutemann achter het stuur van een Ferrari 312T2 de Grand Prix van Brazilië won. Het was de eerste overwinning in Formule 1 op radiaalbanden van Michelin, die in de F1 gebruikt werden sinds 1977. De constructie van radiaalbanden verschilt met die van de eerder gebruikte diagonaalbanden. Kenmerkend is het draadvlechtwerk van fijne staalkabels. Bij Formule 1 biedt dit type constructie de mogelijkheid om grotere dwarskrachten te weerstaan, meer grip op nat wegdek en vooral een beter contact met de weg in bochten.
Al in 1979 won Jody Schekter de eerste titel op radiaalbanden met een gemoderniseerde versie van de Ferrari 312T4. Slechts vier jaar later, ter gelegenheid van de Grand Prix van Monaco in 1983 introduceerde Goodyear de eerste regen- en radiaalband. In deze periode heeft de bandentechnologie de meeste ontwikkeling en tegelijkertijd was het de tijd dat Goodyear domineerde, die een jaar later hun radiaalbanden presenteerde.
Goodyear domineert
Het merk won alles wat kon en uiteindelijk werden ze zelfs tot 1997 de enige bandenleverancier van de koning van de motorsport. Met korte onderbrekingen duurde dit voor Goodyear bijna meer dan 25 jaar.
Het merk Goodyear domineerde bijna 25 jaar op de circuits (fig. Wallpaperup.com)
In 1985 werd in de Formule 1 het gebruik van bandenwarmers toegestaan. Dit zijn speciale bandenhoezen, die de banden op de juiste temperatuur houden. Zelfs vlak voor de start als de banden op de auto worden gemonteerd, worden bandenhoezen gebruikt om zo lang mogelijk de hoge bandentemperatuur te behouden.
Opwarmen van banden is zeer belangrijk en tegenwoordig wordt aangenomen dat banden hun optimale rijeigenschappen verkrijgen bij een bandentemperatuur tussen de 70 en 90 graden. Dit alles is echter afhankelijk van de rubbersamenstelling van de slijtlaag. Banden met een zachtere samenstelling warmen sneller op en zorgen voor meer grip, maar slijten sneller. De hardere samenstellingen weerstaan meer rondes, maar kunnen niet de andere goede prestaties leveren.
Terugkomst van banden met profiel en de ontwikkeling van aerodynamica
Aan het einde van de jaren '90 eindigde in de Formule 1 het tijdperk van slicks en het bedrijf Goodyear. Ondanks protest van de toenmalige kampioenen - Damon Hill en Jacques Villeneuve - introduceerde men banden met een gegroefd loopvlak. Toen voor het seizoen in 1999 de nieuwe regels bekend werden die specifiek eisten dat de voorbanden 3 groeven en de achterbanden 4 groeven moesten hebben, beëindigde Goodyear de samenwerking in de Formule 1. Het was het begin van het tijdperk van Bridgestone en Michelin en daarbij een zeer intensieve ontwikkeling van de aerodynamica, die zich erop moest richten om het verlies van grip in de bochten te verminderen.
In de jaren '90 werden in F1-auto's banden van Michelin gemonteerd (fig. F1fanatic.co.uk)
Aan de nieuwe banden had Ferrari met Michael Schumacher aan het hoofd zich het beste aangepast en de jaren 1999 tot 2004 was de periode waarin de Italiaanse stal domineerde. De F1-geschiedenis laat zien dat bij het wisselen van een toonaangevende bandenleverancier of na verbetering van bandentechnologie ook vaak de klassementsleider verandert. Dit gebeurde in de jaren 2005 - 2006, toen Ferrari en Schumacher werden verslagen en Fernando Alonso twee landstitels won achter het stuur van een Renault.
In seizoen 2005 op de Grand Prix van de Verenigde Staten was ook een luid protest van de coureurs verbonden met banden. Het was het enige jaar waarin verboden werd om banden te wisselen tijdens de race, en als de weersomstandigheden niet zouden veranderen, had de coureur een set banden voor de hele baan.
De banden die Michelin voorbereid had voor het raceweekend waren niet bestand tegen de enorme overbelasting en uit angst voor de veiligheid en na een paar zeer gevaarlijke explosies van banden, werden maar liefst 14 coureurs niet tot de race toegelaten. Aan de start kwamen alleen de auto's met banden van Bridgestone en slechts 6 auto's deden mee aan deze Grand Prix. Die gedenkwaardige Grand Prix werd gewonnen door Michael Schumacher, met naast hem op het podium Rubens Barrichello en Tiago Monteiro, een vergeten coureur van het team Jordan-Toyota.
Terugkomst van slicks en moderne tijden
In 2008 werd geconcludeerd dat het tijd was voor grote veranderingen. De ontwikkeling van aerodynamica leidde Formule 1 in een doodlopende weg. Het werd heel moeilijk om andere coureurs in te halen, het was moeilijk om dicht bij een andere auto te rijden, die een gigantische hoge druk genereerde met tegelijkertijd een ruwe luchtstroom achter de achtervleugel. Hierdoor werd besloten dat vanaf 2009 de F1-auto's overgaan van aerodynamische grip naar mechanische grip wat zorgde voor de terugkeer van slicks.
Band van het type Slick (fig. Wikimedia.org)
Bridgestone leverde de banden nog voor twee jaar tot in 2011 het Italiaanse bedrijf Pirelli het contract kreeg om banden voor Formule 1 te leveren. In seizoen 2017 was er nog een kleine revolutie in de koning der motorsport door de komst van volledig nieuwe banden. De voorbanden werden verbreed van 245 mm tot 305 mm en de achterbanden groeiden van 325 tot 405 mm. Zal dit ook een verandering van leider betekenen? We gaan het zien.